ژئوممبران چیست و کاربرد های آن
ژئوممبران نوعی از محصولات پلیمری است که کاربردی بعنوان لایه نفوذناپذیر غشایی داشته و بعنوان یک مانع جابجایی و نفوذ مایعات کاربرد دارد.
بطور کلی پرکاربرد ترین نوع ژئوممبران ها دو گونه HDPE و PVC هستند که از مواد اولیه به شکل زیر استفاده میشود.
HDPE: شامل 97% رزین، 2% کربن سیاه و 1% مواد افزودنی
PVC : شامل 60% رزین، 30%روان کننده، 4% کربن سیاه، 3% افزودنی و 3% پرکننده
ژئوممبران یکی از پرکاربرد ترین محصولات پلیمر و ژئوسنتتیک است که در ایران نیز چندین سال است بطور مشخصی پیشرفت و معرفی داشته و کارخانجات مختلفی با برند های متفاوت و ویژگی های منحصر به فرد تولید کننده این ورق های پلیمری هستند.
ویژگی های عمومی این ورق های ژئوممبرانی بصورت زیر است:
- نفوذناپذیری و تقریبا 100 درصدی ژئوممبران ها در مقابل مایعات
- مقاومت بالای کششی
- مقاومت بسیار بالا در برابر پارگی و ترک خوردگی
- نصب و اجرای ساده ورق های ژئوممبران در محل پروژه
- مقاومت بالا در برابر اختلافات دمایی شبانه روز
- عمر طولانی و مفید همراه با ضمانت نامه های مستقیم کارخانه
- انعطاف پذیری بالا
- خنثی بودن و عدم واکنش شیمیایی با مواد اسیدی و بازی
- نچسبیدن و عدم رشد جلبک و خزه
- مقرون به صرفه از نظر اقتصادی در مقایسه با دیگر مواد با کاربرد عایق سازی
- وجود ضخامت های از 1تا 2میلی متر که پرکاربرد ترین ان 1.5 میلی متر است. به روز ترین قیمت ژئوممبران با توجه به ضخامت آن.
پروژه هایی که در آنها از ورق های ژئوممبران استفاده میشود را در صنایع مختلف میتوان به شکل زیر معرفی کرد:
کشاورزی و شیلات: عایق بندی استخر کشاورزی، عایق استخرهای بتنی پرورش ماهی سردابی ، ساخت استخر پرورش ماهی پیش ساخته
صنعت و معدن: ساخت و طراحی سد باطله، فرایند بازپروری در معادن فلزات از جمله معادن مس، روی و طلا
صنایع عمرانی: عایق بندی سدهای خاکی غشایی ، عایق بندی و کف سازی ساختمانی و پی ها ، راهسازی ،مقاوم سازی ساحل ها و سیل گیر ها ، مخازن نفتی و اسیدی
محیط زیست: لندفیل های زباله ، مخزن پسماند، جلوگیری از نفوذ شیرابه و مایعات شیمیایی به لایه های ابهای زیرزمینی
ژئوممبران
ورق های نفوذناپذیر تولیدی از پلی اتیلن و پلی وینیل کلراید که جایگزین بسیار مناسبی بعلت صرفه اقتصادی، عمر بالاتر و مقاومت چشمگیر دربرابر تغییرات دمایی و اشعه خورشید در مقایسه با روش های سخت (سنگ، سیمان و بتن) شناخته می شود.
کاربردهای ژئوممبران:
کشاورزی و شیلات
عمران و راهسازی
محیط زیست
معادن و کارخانجات
استخر پیش ساخته
استخر های پیش ساخته با بدنه هایی از جنس فلز زینکالیوم
و پوشش سطح داخلی توسط لایه های ژئوممبران
و عمر مفید 80 سال
با قابلیت نصب سریع و مونتاژ و نصب مجدد
کاربردها:
ژئوتکستایل
به صفحات نفوذپذیر ساخته شده از الیاف پلی استر یا پروپیلن دارای ضخامت های مختلف و ظاهری موکت مانند با مقاومت بالا، سرعت بالای اجرا، سبک و کم هزینه گفته میشود.
از کاربردهای ژئوتکستایل میتوان به
محافظت از لایه ژئوممبران در کانالها و مخازن آبی و حوضچه های پرورش ماهی.
زهکشی و فیلتراسیون
تقویت و مسلح سازی
جداسازی و ساختمان سازی و … اشاره کرد.
استخر کشاورزی (استخر ذخیره آب)
از ورق ژئوممبران (ورق استخر) جهت پوشش انواع استخر کشاورزی، استخر خاکی و یا حتی بتنی و سیمانی ذخیره آب استفاده می شود.
مزایای ورق ژئوممبران برای استخر آب
- کاهش چشمگیر هزینه اجرا نسبت به استخرهای مشابه سنگی،آجری و سیمانی
- سرعت بسیار بالا در پوشش دهی استخر با ورق ژئوممبران
- عدم لزوم زیرسازی در کف و جداره های استخر گود برداری شده
- نفوذ ناپذیری و عایق بندی بسیار بالا (نفوذناپذیری 100%)
- مقاومت بسیار بالای ورق های ژئوممبران در برابر عوامل محیطی(نور آفتاب،یخ زدگی،..) و عوامل بیولوژیکی(خزه و جلبک)
استخر پرورش ماهی
با توجه به رونق آبزی پروری داخلی،تعداد استخر پرورش ماهی و حوضچه ها و دریاچه های مصنوعی روبه افزایش است.
ژئوممبران به دلیل ترکیبات شیمیایی پلی اتیلنی و بیولوژی،ماده ای خنثی می باشد و با هیچ ماده دیگری ترکیب نمی شود و به آن هیچ ماده از قبیل خزه و جلبک نمیچسبد و بهمین دلیل این ورق ها بهترین گزینه برای استخرهای پرورش ماهی است.
از دلایل دیگر استفاده از ژئوممبران در استخر پرورش ماهی میتوان به کاهش هزینه های ساخت و همچنین استفاده دومنظوره از استخر ذخیره آب و پرورش آبزیان نام برد.
حوضچه های ذخیره اسید و لیچینگ معادن
در روش های هیدرومتالوژی،موادی مشخص توسط حلال از مواد جامد جداسازی می شود.
این فرایند در تولید مواد معدنی از سنگ های معدنی بوسیله اسید انجام میشود.
در احداث تاسیسات این روش که شامل سد باطله یا مخزن پسماند می باشد، ایزولاسیون و عایق بندی استخر ها و حوضچه ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
به کمک ورق های ژئوممبران به دلیل توان بسیار بالای مقاومت در برابر محیط اسیدی میتوان در عایق بندی این استخر ها بهره گرفت و مانع ورود مواد اسیدی مضر به درون آب های زیرسطحی و محیط زیست شد.
بام سبز روف گاردن و ایزولاسیون عمرانی
در ساخت و اجرای بام های سبز روف گاردن در ظرح های تجاری تفریحی و مسکونی و همچنین ایزولاسیون سازه های عمرانی مانند پی فوندانسیون ها نحوه ی ایزولاسیون و عایق بندی در انها بسیار مهم و حائز اهمیت است.
با توجه به کاربرد های گسترده ورق های ژئوممبران و ژئوتکستایل در زمینه عایق بندی میتوان با بررسی و مشاوره تمهیدات لازم جهت طراحی و اجرای روف گاردن و ایزولاسیون های عمرانی ازاین محصولات بهره گرفته و و از نتایج آن شگفت زده شوید.